Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Sapma olgusuna birçok örnek verilebilir. İlk akla gelenler şunlardır: isyan, cürüm (cinayet, hırsızlık, rüşvet, ırza geçme, dolandırıcılık), intihar, çocuklara yönelik suçlar, uyuşturucu alışkanlığı, cinsel sapkınlık, ilahi görev iddiasındaki kurtarıcı önderlik. Bu kadar çok çeşitlilik sergileyen sapma olgusunu açıklama çabaları konuyu iyice karmaşık hâle getirmektedir.
Olumlu sapma ideal davranış örüntüleri yönünde bir yenilikçiler için de geçerlidir. Bu örnekler olumlu sapmaların sapmadır. Toplumun yücelttiği ideal normlara ve kişilerin daha erdemli olarak adlandırdığı davranış formlarına doğru yöneltilen bir uyumdur. Olumlu biçimde sapma gösteren kişi veya gruplar, alışılagelen davranış ve düşünce örüntülerini istenilen yönde yükseltir. Olumlu sapma davranışı gösteren kişi olağanüstüdür, azizdir, kahramandır, örnek kişidir.
Yaşamları boyunca radikal ve fanatik olarak tanınan pek çok tarihsel kişi daha sonra olumlu sapma davranışı gösteren kişiler olarak görülmüştür. Zaman zaman bazı siyasal ve dinî önderlere işkence yapıldığı, kâşif ve mucitlerin alaya alındığı görülür. Aynı durum bazı sosyal reformcular ve yenilikçiler için de geçerlidir. Bu örnekler olumlu sapmaların tanınması için zamanın önemli olduğuna işaret eder. Kendi zamanında tepkiyle karşılanan kişiler zamanla kendi alanlarının öncüleri ve liderleri olurlar. Siyasi ve askerî liderler kendi zamanlarında sapma davranışı gösteren kişiler olarak görülmelerine rağmen sonraki çağlarda saygın birer lider olarak anılmışlardır. Bilim ve sanat alanındaki öncüler de öyledir. Mesela Hezarfen Ahmet Çelebi devrin padişahı IV. Murat tarafından ödüllendirilmesine rağmen tehlikeli bir kişi olarak Cezayir’e sürgün edilmekten kurtulamamıştır.
Tarih: 2020-10-21 15:28:50 Kategori: Sosyoloji
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Toplumsal Sapma Nedir
TOPLUMSAL SAPMA NEDİR
Toplu yaşam, varlığını ve düzenini normlar, değerler ve kontrol mekanizmalarıyla sağlar. Toplumsal norm ve düzene uyumsuz davranışlar toplumsal sapma olarak adlandırılır. Toplum hayatında grup üyelerinin normlara uygun olarak hareket etmesi beklenir. Topluma uyumun sağlanması ancak bu yolla mümkün olur. Sosyalleşme süreci, insanların toplum hayatında kendilerinden beklenen biçimde hareket etmelerini sağlamaktadır. Ancak toplum hayatında bazı kişiler birtakım şartlar altında beklenenden başka biçimde davranırlar, normların gerektirdiklerinden saparlar.Sapma olgusuna birçok örnek verilebilir. İlk akla gelenler şunlardır: isyan, cürüm (cinayet, hırsızlık, rüşvet, ırza geçme, dolandırıcılık), intihar, çocuklara yönelik suçlar, uyuşturucu alışkanlığı, cinsel sapkınlık, ilahi görev iddiasındaki kurtarıcı önderlik. Bu kadar çok çeşitlilik sergileyen sapma olgusunu açıklama çabaları konuyu iyice karmaşık hâle getirmektedir.
TOPLUMSAL SAPMA TÜRLERİ
1. Olumlu Sapma
Toplumun istediği biçimde ve ideal davranışlar yönünde gerçekleşen bir sapmadır.Bu konudaki örneklerin başında Atatürk gelir. Atatürk, olumlu sapma gösteren bir birey olarak Türk toplumunun ilerlemesi ve gelişmesini sağlamış bir liderdir. Bir başka örnek şiddet hareketlerinden kaçınma inancının savunucusu Mahatma Gand'dir Gandi hayatını Hindistan'ı İngiliz işgalinden kurtarmaya adamıştı. Diğer bir örnek olarak Fransız İhtilali’nde görebiliriz.Fransız ihtilali 1789’da güçlenen Burjuvazi’nin Soylulara ve krallık yönetimine başkaldırarak yönetimi ele geçirmesi ve kapitalist burjuva toplumu kurmasıdır.Olumlu sapma ideal davranış örüntüleri yönünde bir yenilikçiler için de geçerlidir. Bu örnekler olumlu sapmaların sapmadır. Toplumun yücelttiği ideal normlara ve kişilerin daha erdemli olarak adlandırdığı davranış formlarına doğru yöneltilen bir uyumdur. Olumlu biçimde sapma gösteren kişi veya gruplar, alışılagelen davranış ve düşünce örüntülerini istenilen yönde yükseltir. Olumlu sapma davranışı gösteren kişi olağanüstüdür, azizdir, kahramandır, örnek kişidir.
Yaşamları boyunca radikal ve fanatik olarak tanınan pek çok tarihsel kişi daha sonra olumlu sapma davranışı gösteren kişiler olarak görülmüştür. Zaman zaman bazı siyasal ve dinî önderlere işkence yapıldığı, kâşif ve mucitlerin alaya alındığı görülür. Aynı durum bazı sosyal reformcular ve yenilikçiler için de geçerlidir. Bu örnekler olumlu sapmaların tanınması için zamanın önemli olduğuna işaret eder. Kendi zamanında tepkiyle karşılanan kişiler zamanla kendi alanlarının öncüleri ve liderleri olurlar. Siyasi ve askerî liderler kendi zamanlarında sapma davranışı gösteren kişiler olarak görülmelerine rağmen sonraki çağlarda saygın birer lider olarak anılmışlardır. Bilim ve sanat alanındaki öncüler de öyledir. Mesela Hezarfen Ahmet Çelebi devrin padişahı IV. Murat tarafından ödüllendirilmesine rağmen tehlikeli bir kişi olarak Cezayir’e sürgün edilmekten kurtulamamıştır.
Olumlu sapma örnekleri
Olumlu sapmanın bir örneğini de Fransız İhtilali’nde görebiliriz.Fransız ihtilali 1789’da güçlenen Burjuvazi’nin Soylulara ve krallık yönetimine başkaldırarak yönetimi ele geçirmesi ve kapitalist burjuva toplumu kurmasıdır. Bu ihtilal klasik burjuva ihtilalinin klasik bir modelidir. Fransız ihtilalinin amacı, orta çağ kalıntısı toplumsal kurumları ortadan kaldırmaktır. Orta çağ kalıntılarını toplumdan silen devrin, çeşitli dönemlerinden sonra Fransa’da liberal bir demokrasinin kurumasına yol açmıştır.2. Olumsuz Sapma
Toplumsal normlara bireylerin uymamasına denir.Bazı sapma davranışları bireylerin psikolojik sorunlarından kaynaklanır.Suça eğilimli olan kişilerin davranışı da toplumsal sapmaya neden olabilir.Bu kişiler bilerek ve isteyerek toplumsal normlara uymazlar. Bazı tür akıl hastalıklarına ve zeka geriliklerine sahip olan kişilerde toplumsal sapma davranışı sıklıkla görülebilir.Uyuşturucu madde bağımlı kişilerde de toplumsal sapmaya örnek olacak kişilerdir.Bazı sapma davranışlar ise toplumsal nedenlerle ortaya çıkabilir.Olumsuz sapma örnekleri
Örneğin, işsizliğin arttığı bir toplumda bireyler şiddete, alkolizme, hırsızlığa, dolandırıcılığa yönelebilirler.Tarih: 2020-10-21 15:28:50 Kategori: Sosyoloji
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Yorum Yapx